Nhà gỗ kẻ truyền được coi là một biểu tượng văn hóa bền vững của người dân Bắc Bộ, không chỉ mang trong mình giá trị tâm linh sâu sắc mà còn thể hiện nét đẹp độc đáo của kiến trúc cổ xưa. Ngày nay, đã có không ít gia chủ chọn những ngôi nhà gỗ cổ với mong muốn tìm lại không gian yên bình của vùng quê xưa. Vậy mẫu nhà này có điều gì hấp dẫn, có những cấu kiện gì đẹp mà bạn chưa biết. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây.
Xem thêm quá trình hoàn thiện quần thể nhà gỗ 5 gian
Nhà gỗ kẻ truyền là gì?
- Nhà gỗ kẻ truyền là một kiểu kiến trúc nhà ở của người dân Việt Nam xuất hiện khá lâu đời, chủ yếu ở khu vực đồng bằng Bắc Bộ. Nét đặc trưng của mẫu nhà này làm bằng chất liệu gỗ tạo nên sự cổ kính, mái ngói rêu phong và kết hợp với sân vườn rộng rãi.
- Các cấu kiện nhà kẻ truyền sử dụng gỗ là chủ yếu, loại gỗ được sử dụng nhiều thường là những loại gỗ quý như: gỗ lim, gỗ gõ đỏ, gỗ mít, gỗ gụ,…
- Nhà gỗ cổ truyền thường được phân loại theo số lượng gian như nhà gỗ 3 gian, 5 gian,… tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng và điều kiện kinh tế, gia chủ có thể lựa chọn mẫu nhà hợp lý cho mình.
Tìm hiểu các cấu kiện đẹp của nhà gỗ kẻ truyền
Trong kiến trúc nhà gỗ cổ truyền, có nhiều cấu kiện đẹp đặc trưng mà chúng ta có thể tìm hiểu. Dưới đây là một số cấu kiện quan trọng và đẹp mắt của nhà gỗ.
Cửa bức bàn
Cửa bức bàn là một cấu kiện tuyệt đẹp nằm ở giữa hai cột trong một gian nhà gỗ. Thông thường, cấu kiện này bao gồm 4 cánh ghép lại với nhau bằng các cối quay, cho phép cửa bức bàn dễ dàng tháo rời khi cần thiết. Cửa bức bàn trong nhà gỗ không chỉ đơn thuần được sử dụng để che chắn, mà nó còn đóng vai trò quan trọng trong việc tăng thêm tính thẩm mỹ cho căn nhà.
Một trong những đặc trưng đáng chú ý của cửa bức bàn là những họa tiết được chạm khắc cầu kỳ, tinh tinh tế như bộ tranh tứ quý, tứ quả,… Những họa tiết này thể hiện những ý nghĩa may mắn, tốt lành đối với gia chủ.
Cầu đầu, thượng lương
Trong nhà gỗ kẻ truyền, thượng lương và câu đầu là những cấu kiện đẹp không thể thiếu của nhà gỗ. Cấu kiện thượng lương trong nhà gỗ cổ truyền hay còn gọi là cái nóc, đây là điểm giao giữa trên phần mái trước và mái sau nhà gỗ. Thanh thượng lương nhà gỗ được ghi dòng chữ hán nôm ghi ngày, tháng làm nhà.
Còn câu đầu chính là cấu kiện dầm ngang chính đặt trên cùng và gác lên cột cái, là phần khóa các cột cái trong khung, phần này thường được trang trí nhiều hoa văn và họa tiết độc đáo và mang ý nghĩa sâu sắc. Chữ viết trên nóc câu đầu nhà gỗ cổ thể hiện mong ước trừ ma, diệt tà. Giúp cho con cháu đời sau luôn được hưởng nhiều điều tốt đẹp từ trời đất.
Kẻ hiên trong nhà gỗ kẻ truyền
Kẻ hiên là một cấu kiện đẹp, có vai trò quan trọng trong tạo dựng phần khung nhà gỗ kẻ truyền. Kẻ hiên là dầm được gác nối từ cột con ra đến cột hiên, giúp nâng đỡ phần mái hiên. Để tăng thêm vẻ đẹp cho căn nhà, cấu kiện này được trang trí bởi nét đục chạm hoa văn như rồng phượng hóa, hoa sen, hoa văn lá lật,… Mỗi hoa văn mang những ý nghĩa khác nhau, thể hiện những điều may mắn, hạnh phúc đến cho gia chủ.
Vì đốc hiên
Cấu kiện vì đốc hiện của nhà gỗ kẻ truyền được cấu thành bởi những con rường xếp chồng lên nhau. Cấu kiện nhà gỗ 3 gian, 5 gian hội tụ nhiều hoa văn đặc sắc như chạm khắc hoa lá lật mềm mại, bẩy cò,… Thêm vào đó, trên vì đốc hiên của nhà gỗ còn được thể hiện sự điêu khắc những bông hoa sen tinh tế, mang đến một vẻ đẹp nhẹ nhàng và thu hút mắt. Mỗi hoa văn đều mang ý nghĩa riêng của nó, thể hiện sự cầu mong cho tài lộc, sức khỏe và hạnh phúc cho gia đình.
Con rường
Con rường hay còn gọi là chồng rường, đây là những đoạn gối đỡ mái được đặt chồng lên nhau. Chiều dài của cấu kiện này được thiết kế ngắn dần theo chiều vát của mái tạo thành một hệ thống trông rất đẹp mắt. Trong kiến trúc nhà gỗ kẻ truyền, các con rường ở phía gần nóc thường có chiều dài ngắn hơn, trong khi các con rường ở phía dưới có chiều dài dài hơn. Rường thường xuất hiện ở khu vực hiên và nằm chồng lên câu đầu trên nóc của nhà gỗ. Con rường trong nhà gỗ được chạm khắc với hoa văn lá lật mềm mại, uyển chuyển và đan xen vào nhau, tạo nên một sự chắc chắn và đẹp mắt cho ngôi nhà gỗ.
Chúng ta vừa tìm hiểu nhà gỗ kẻ truyền và những cấu kiện đẹp của chúng. Hy vọng rằng thông tin trên đã giúp quý vị hiểu rõ hơn về những cấu kiện quan trọng trong kiến trúc nhà gỗ truyền thống. Đừng bỏ lỡ bài viết tiếp theo, chúng tôi sẽ giới thiệu nhiều mẫu nhà gỗ đẹp, độc đáo để quý vị tham khảo và khám phá.
Thông tin về nhà gỗ Phúc Lộc
Số điện thoại: 0973812666
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo thêm video về nhà gỗ truyền thống Bắc Bộ
>Tham khảo thêm những dự án nhà gỗ đẹp
