Khi xây dựng từ đường, nhiều gia đình chú trọng đến gian thờ, vật liệu gỗ, nhưng lại bỏ qua một chi tiết quan trọng đó là cổng nhà từ đường. Đây không chỉ là lối ra vào, mà là “bộ mặt” của cả dòng họ. Nếu quý vị đang chuẩn bị xây hoặc cải tạo, bài viết này sẽ giúp phân biệt rõ hai loại cổng và gợi ý cách lựa chọn đúng, chuẩn, bền cho công trình tâm linh của gia đình.
Nhà gỗ 3 gian lim Lào kết hợp nhà ngang cao tầng
Làm cổng nhà từ đường có gì khác cổng nhà ở thường?
Nhiều gia chủ thắc mắc nếu cùng là cổng ra vào thì cổng nhà từ đường khác gì với cổng nhà ở thông thường? Trên thực tế, hai loại cổng này phục vụ mục đích hoàn toàn khác nhau, kéo theo sự khác biệt rõ rệt về thiết kế, vật liệu và phong thủy.
Cổng nhà ở hiện đại thường thiên về tiện dụng và bảo vệ, phục vụ sinh hoạt gia đình. Trong khi đó, cổng nhà thờ tổ thường mang tính biểu trưng cao, thể hiện sự tôn kính tổ tiên và là bộ mặt của cả dòng họ. Thiết kế cổng từ đường phải tuân thủ kiến trúc cổ truyền, hài hòa với không gian thờ tự, đồng thời đáp ứng các nguyên tắc phong thủy nghiêm ngặt.
Hiểu rõ sự khác biệt này giúp gia chủ lựa chọn đúng hướng thi công, tránh những sai lệch không đáng có khi xây dựng công trình tâm linh quan trọng của gia đình.
So sánh 5 điểm khác biệt giữa hai loại cổng
Trước khi xây dựng hay cải tạo công trình, nhiều gia chủ thường băn khoăn: cổng nhà từ đường khác gì với cổng nhà ở thông thường? Dưới đây là 5 yếu tố then chốt để phân biệt hai loại cổng này:
Mục đích sử dụng
Cổng nhà ở hiện đại thường được thiết kế với chức năng chính là bảo vệ và phân chia ranh giới giữa không gian sinh hoạt của gia đình với khu vực bên ngoài. Tính riêng tư và tiện lợi được đặt lên hàng đầu.
Trong khi đó, cổng nhà từ đường giữ vai trò hoàn toàn khác. Đây là nơi con cháu, người thân và khách quý bước vào không gian thờ tự tổ tiên. Cổng không chỉ là nơi ra vào, mà còn là biểu tượng cho lòng thành kính với cội nguồn dòng họ. Mỗi dịp lễ giỗ, tết họ, hay đón tiếp người phương xa trở về, cổng từ đường là nơi diễn ra nghi lễ đón tiếp, mang tính trang nghiêm và truyền thống sâu sắc.
Đối tượng sử dụng
Với nhà ở thường, cổng phục vụ cho các thành viên trong gia đình là chính. Tần suất sử dụng cao, yêu cầu linh hoạt, dễ đóng mở, an toàn trong sinh hoạt hàng ngày.
Còn đối với từ đường, không gian thuộc về tập thể dòng họ. Cổng từ đường phục vụ cho nhiều đối tượng hơn như con cháu các thế hệ, trưởng họ và người ngoài đến viếng tổ. Vì thế, cổng cần có thiết kế thể hiện sự trang trọng, rộng rãi và mang tính đại diện cho uy tín của cả chi tộc.
Thiết kế kiến trúc
Cổng nhà ở hiện đại đề cao sự đơn giản, hình khối vuông vức, ít hoa văn, dễ thi công và bảo trì. Vật liệu thường là sắt, nhôm, đôi khi kết hợp mái che nhỏ bằng tôn hoặc bê tông giả ngói. Nhiều gia đình sử dụng cổng tự động hoặc cửa cuốn để tăng tiện ích.
Ngược lại, cổng nhà từ đường tuân theo quy chuẩn kiến trúc truyền thống Bắc Bộ. Phổ biến là kiểu cổng có mái ngói cổ, mái 2 hoặc 4 mái, với cột trụ đá hoặc bê tông giả gỗ, khung cửa bằng gỗ lim hoặc mít. Một số cổng lớn xây theo kiểu “tứ trụ”, hai trụ chính, hai trụ phụ, kết hợp hoành phi câu đối, chạm khắc hoa văn long phụng, rồng mây… tạo nên sự trang nghiêm.
Vật liệu xây dựng
Cổng nhà hiện đại ưu tiên vật liệu công nghiệp: sắt hộp, nhôm đúc, inox, sơn tĩnh điện. Ưu điểm là giá thành hợp lý, dễ gia công, bảo trì nhanh chóng.
Ngược lại, cổng nhà từ đường sử dụng vật liệu truyền thống, thiên về sự bền vững và tính thẩm mỹ cổ điển. Gỗ lim, gỗ mít được dùng làm cửa cánh; đá xanh hoặc đá ong làm trụ cột; mái lợp ngói mũi hài thủ công đồng bộ với kiến trúc nhà chính. Những vật liệu này không chỉ trường tồn với thời gian mà còn giúp giữ nguyên hồn cốt kiến trúc Bắc Bộ.
Nguyên tắc phong thủy – tỷ lệ
Đối với nhà ở, phong thủy thường chỉ dừng ở mức cơ bản: chọn hướng hợp tuổi, đặt cổng tránh xung với cửa chính.
Trong khi đó, cổng nhà từ đường đòi hỏi tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên lý phong thủy cổ truyền:
- Hướng cổng cần xét theo “mệnh trưởng tộc” và bố cục toàn khu thờ.
- Tránh đặt cổng thẳng với ban thờ, để giữ thế “tụ khí – tàng phong”.
- Tỷ lệ giữa chiều cao – chiều rộng – độ dốc mái cổng phải tương xứng với tam cấp, sân và nhà chính.
- Ngoài ra, vị trí đặt cổng cần tránh xung thẳng cây to hoặc góc nhọn, đồng thời tạo thế “minh đường tụ thủy” để hội tụ sinh khí và tài lộc cho dòng họ.
Kinh nghiệm lựa chọn đúng loại cổng nhà từ đường
Dưới đây là những kinh nghiệm quan trọng mà gia chủ nên tham khảo trước khi bắt tay vào thi công:
- Thiết kế đồng bộ với tổng thể từ đường: Cổng nên có kiểu dáng, mái ngói, chất liệu và hoa văn phù hợp với kiến trúc nhà gỗ chính. Điều này giúp công trình thống nhất và có giá trị thẩm mỹ lâu dài.
- Ưu tiên vật liệu truyền thống: Gỗ lim, gỗ mít, đá xanh, đá ong, ngói mũi hài là những vật liệu phù hợp với khí hậu miền Bắc và kiến trúc cổ truyền. Tránh dùng vật liệu công nghiệp như inox, sắt hộp nếu muốn giữ hồn cốt văn hóa.
- Chọn kích thước phù hợp quy mô công trình: Cổng quá lớn sẽ mất cân đối, quá nhỏ lại thiếu sự trang trọng. Gia chủ cần tính toán kỹ chiều cao, bề rộng, độ dốc mái để đảm bảo hài hòa với sân, bậc tam cấp và nhà chính.
- Tuân thủ phong thủy cổng từ đường: Hướng cổng nên xét theo mệnh trưởng tộc hoặc truyền thống dòng họ. Tránh đặt cổng xung thẳng vào ban thờ, cây to, góc nhọn hoặc đường đâm thẳng.
>> Xem thêm: Thiết kế thi công nhà gỗ 3 gian ở đâu uy tín?
Hy vọng qua bài viết này, quý vị đã có cái nhìn rõ hơn về sự khác biệt giữa cổng từ đường và cổng nhà ở hiện đại, cũng như những kinh nghiệm cần thiết để xây dựng một cổng nhà từ đường đúng chuẩn và bền vững. Nếu cần tư vấn chuyên sâu hoặc bản thiết kế cổng phù hợp với quy mô dòng họ, Nhà gỗ Phúc Lộc sẵn sàng đồng hành cùng quý vị, liên hệ theo thông tin dưới đây để được hỗ trợ nhanh chóng.
Thông tin về nhà gỗ Phúc Lộc
Số điện thoại: 0973812666
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo thêm video về nhà gỗ truyền thống Bắc Bộ
>Tham khảo thêm những dự án nhà gỗ đẹp
Прывітанне, я хацеў даведацца Ваш прайс.