Việc thi công nhà gỗ truyền thống không chỉ yêu cầu kỹ thuật chính xác mà còn phải đảm bảo giữ nguyên giá trị thẩm mỹ và phong thủy. Bài viết này sẽ chia sẻ những lưu ý quan trọng khi thi công nhà gỗ, từ khâu chuẩn bị, lựa chọn vật liệu đến quy trình thi công và bảo dưỡng. Qua đó, giúp gia chủ có được công trình nhà gỗ vừa bền đẹp, vừa giữ được chuẩn mực của kiến trúc cổ truyền Bắc Bộ.
Lắp dựng hoàn thiện nhà gỗ 3 gian tại Hà Nội
Lưu ý trước khi bắt đầu thi công nhà gỗ truyền thống
Dưới đây là những yếu tố then chốt cần được chuẩn bị kỹ càng trước khi bước vào thi công nhà gỗ truyền thống để tránh sai sót, lãng phí và đảm bảo công trình mang giá trị lâu dài.
Xác định rõ nhu cầu và mục đích sử dụng
Mỗi ngôi nhà gỗ truyền thống đều mang một câu chuyện riêng: có nhà dựng làm từ đường thờ tổ tiên, có nhà để ở, có nhà làm nơi tiếp khách, hay đơn giản là không gian nghỉ dưỡng mang âm hưởng xưa cũ.
Do đó, trước khi thi công, gia chủ cần làm rõ mục đích sử dụng để từ đó lựa chọn quy mô, kiểu kiến trúc, vật liệu phù hợp. Nhà thờ họ thường yêu cầu không gian trang nghiêm, hoành phi câu đối đầy đủ, trong khi nhà ở thì cần thêm không gian sinh hoạt tiện nghi.

Lựa chọn loại gỗ phù hợp
Chất liệu gỗ quyết định độ bền, tuổi thọ và vẻ đẹp tự nhiên của căn nhà. Gỗ lim là loại được nhiều gia đình ưa chuộng nhờ độ cứng cao, ít cong vênh, màu sắc trầm ấm và vân gỗ đẹp. Một lưu ý quan trọng là nên chọn gỗ đã được xẻ sấy kỹ, đảm bảo độ khô và ổn định, tránh mối mọt, nứt nẻ về sau.

Thiết kế kiến trúc và bản vẽ kỹ thuật
Không thể thi công nhà gỗ truyền thống bằng cảm tính hay “làm theo mẫu” thiếu căn cứ. Một bộ bản vẽ kỹ thuật chuẩn mực là điều bắt buộc để gia chủ và đội thi công hình dung được về công trình, từ mặt bằng, mặt đứng, mặt cắt, đến chi tiết cấu kiện.
Các yếu tố về phong thủy, hướng nhà, tỷ lệ hài hòa giữa các khối kiến trúc cũng cần được cân nhắc kỹ, đặc biệt với những ngôi nhà 3 gian, 5 gian theo lối Bắc Bộ truyền thống.
Lưu ý trong quá trình thi công nhà gỗ truyền thống
Một sai sót nhỏ trong quá trình dựng khung gỗ có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết cấu, tính thẩm mỹ, độ bền của toàn bộ căn nhà. Vì vậy, để thi công nhà gỗ truyền thống đúng chuẩn, cần đặc biệt lưu ý ba yếu tố sau.
Quy trình gia công khung gỗ
Khung gỗ chính là linh hồn của công trình nhà gỗ truyền thống. Chính vì vậy, quy trình gia công khung gỗ tại xưởng phải được thực hiện cẩn trọng, tỉ mỉ đến từng chi tiết nhỏ.
Những người thợ lành nghề thường phải đục bằng tay toàn bộ, đảm bảo độ khít tuyệt đối giữa các mộng âm – dương, đồng thời giữ đúng tỷ lệ kiến trúc cổ. Ngoài ra, việc gia công các chi tiết chạm khắc cũng được tiến hành song song, đảm bảo mỗi cấu kiện không chỉ vững chắc mà còn mang giá trị thẩm mỹ cao.

Chọn đội ngũ thi công nhà gỗ truyền thống chuyên nghiệp
Không phải bất kỳ tổ đội xây dựng nào cũng có thể dựng nhà gỗ truyền thống. Một đội thợ chuyên nghiệp không chỉ cần tay nghề giỏi mà còn phải phối hợp ăn ý giữa các khâu: từ lắp dựng khung nhà tại công trường, căn chỉnh độ thẳng của cột, độ văng của mái, cho đến hoàn thiện chi tiết chạm trổ, lợp ngói, dựng cửa bức bàn.
Với nhà thờ họ hoặc công trình mang yếu tố tâm linh, các đội thi công thường thực hiện nghi lễ truyền thống trước ngày dựng khung như lễ nhập trạch, lễ dựng cột cái, nhằm cầu mong thuận lợi và trường tồn. Đây là nét văn hóa đặc trưng mà chỉ những đơn vị chuyên nghiệp, có gắn bó lâu năm với nghề mộc cổ truyền mới hiểu và thực hiện bài bản.

Giám sát và kiểm tra chất lượng công trình
Trong suốt quá trình thi công, việc giám sát kỹ lưỡng từng bước là điều không thể thiếu. Dù đội thợ có dày dạn kinh nghiệm đến đâu, vẫn cần có người đại diện chủ nhà hoặc kỹ sư công trình theo dõi sát sao để đảm bảo mọi chi tiết được thực hiện đúng theo bản vẽ và yêu cầu kỹ thuật. Một công trình nhà gỗ hoàn hảo không chỉ đẹp ngay khi dựng xong, mà còn phải bền vững và ổn định trong hàng chục, thậm chí hàng trăm năm sau đó.
Lưu ý sau khi hoàn thiện công trình nhà gỗ truyền thống
Để giữ gìn vẻ đẹp bền vững và phát huy tối đa giá trị của căn nhà, gia chủ cần quan tâm đến những khâu chăm sóc, bảo dưỡng cũng như việc hoàn thiện nội thất sao cho hài hòa với kiến trúc truyền thống.
Bảo dưỡng và chăm sóc định kỳ
Gỗ dù là loại quý hiếm, chất lượng đến đâu cũng không tránh khỏi sự ảnh hưởng bởi thời tiết, ẩm mốc và côn trùng theo thời gian. Việc bảo dưỡng định kỳ giúp duy trì độ bền và ngăn ngừa hư hỏng nghiêm trọng có thể phát sinh. Thông thường, mỗi năm nên kiểm tra và sơn lại lớp bảo vệ bề mặt gỗ, đồng thời xử lý các vị trí có dấu hiệu nứt nẻ, mối mọt kịp thời.
Vào mùa mưa ẩm kéo dài ở miền Bắc, việc giữ cho nhà khô thoáng, vệ sinh mái ngói và máng xối sạch sẽ cũng rất quan trọng nhằm tránh thấm dột làm tổn hại đến kết cấu gỗ.

Trang trí nội thất
Nội thất trong nhà gỗ truyền thống nên lựa chọn các vật liệu và thiết kế đồng bộ để tôn lên vẻ mộc mạc, giản dị nhưng không kém phần sang trọng của căn nhà. Những món đồ làm từ gỗ tự nhiên như bàn ghế, kệ, tủ chạm khắc thủ công thường được ưu tiên bởi sự ăn nhập về phong cách và chất liệu.

>> Xem thêm: Căn nhà gỗ – vẻ đẹp truyền thống trường tồn với thời gian
Thi công nhà gỗ truyền thống tưởng chừng đơn giản nhưng thực chất đòi hỏi sự tỉ mỉ và am hiểu sâu sắc về kỹ thuật, vật liệu cũng như tinh thần của kiến trúc cổ. Hy vọng những chia sẻ từ Nhà gỗ Phúc Lộc sẽ giúp quý vị thêm tự tin và vững tâm trên hành trình xây dựng công trình nhà gỗ truyền thống đúng chuẩn. Nếu quý vị đang có ý định dựng nhà gỗ, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để nhận được tư vấn thiết kế và thi công chuyên nghiệp, giữ trọn tinh hoa kiến trúc Bắc Bộ.
Thông tin về nhà gỗ Phúc Lộc
Số điện thoại: 0973812666
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo thêm video về nhà gỗ truyền thống Bắc Bộ
>Tham khảo thêm những dự án nhà gỗ đẹp